واکسن‌های Messenger RNA
راستش را بخواهید با دستیابی به این تکنولوژی، حسابی شانس آوردیم. دو مورد از موثرترین واکسن‌های کنونی در مطابق کرونا ویروس بر مبنای Messenger RNA ساخته گردیده‌اند، تکنولوژی‌ای که برای بیش از ۲۰ سال در دست پیشرفت بوده هست. وقتی پاندمی کووید-۱۹ طی ماه ژانویه سال گذشته میلادی آغاز گردید، محققان حاضر در چندین شرکت بیوتک به سرعت به سراغ mRNA به عنوان راهی بالقوه برای ساخت واکسن رفتند. اواخر ماه دسامبر ۲۰۲۰، زمانی که بیش از ۱.۵ میلیون نفر در سراسر دنیا به کووید-۱۹ جان باخته بودند، واکسن‌های mRNA در ایالات متحده به تصدیق رسیدند و روند پایان دادن به پاندمی کلید خورد.
واکسن‌های تازه کووید بر مبنای تکنولوژی‌ای ساخته گردیده‌اند که پیشتر هیچوقت در حوزه دارویی مورد استفاده قرار نگرفته اما می‌تواند به تولید واکسن‌های هرچه بیشتر برای بیماری‌های عفونی نظیر مالاریا منجر شود. و اگر کرونا ویروس به جهش ادامه دهد، واکسن‌های mRNA نیز به آسانی و به سرعت دچار تغییر خواهند شد. mRNA ضمنا می‌تواند به عنوان راهی ارزان و موثر برای اطلاح ژنتیکی و درمان بیماری‌هایی نظیر ایدز باشد. از طرف دیگر، محققان از همین حالا به فکر مقابله با سرطان از طریق mRNA افتاده‌اند.
GPT-3
مدل‌های بزرگ زبان طبیعی کامپیوتری که می‌توانند نوشتن و صحبت کردن را بیاموزند، گامی بزرگ برای دستیابی به هوش مصنوعی‌های بهتری است که زبان انسانی را درک کرده و با دنیا به تعامل می‌پردازند. GPT-3 با اختلاف فراوان، بزرگ‌ترین و بهترین مدلی است که تاکنون به آن دست پیدا کرده‌ایم. این ربات که با متون هزاران کتاب و مقاله اینترنتی آموزش دیده، قادر به تقلید از متون نوشته گردیده به دست انسان با دقتی دیده نشده -و گاه کاملا عجیب- است و بنابراین تحسین‌برانگیزترین مدل زبانی است که تا امروز با استفاده از یادگیری ماشینی ساخته‌ایم.البته GPT-3 خود درک نمی‌کند که چه می‌نویسد، بنابراین نتایج کار گاهی بی‌معنی و درهم‌ریخته به نظر می‌آیند. و با توجه به اینکه ربات مورد اشاره با استفاده از متون اینترنتی آموزش دیده که گاهی پر گردیده‌اند از اطلاعات دروغین و سخنان متعصبانه، GPT-3 نیز گاهی متونی تولید می‌کند که همین خصیصه‌ها را در خود جای داده‌اند.
الگوریتم پیشنهاد محتوای تیک‌تاک
از زمان ارائه‌اش در چین طی سال ۲۰۱۶ میلادی، تیک‌تاک یکی از موفق‌ترین شبکه‌های اجتماعی دنیا بوده که با سرعتی حیرت‌انگیز به رشد ادامه داده. این اپلیکیشن میلیاردها بار دانلود گردیده و صدها میلیون کاربر دارد. چرا؟ به خاطر اینکه الگوریتمی که به فید «For You» تیک‌تاک قوت می‌رساند، تغییراتی بنیادین در چگونگی معروف گردیدن مردم در دنیای اینترنت به وجود آورده هست.اگرچه سایر پلتفرم‌ها معمولا به برجسته‌سازی محتویاتی می‌پردازند که مردم بیشترین تمایل را به آن‌ها نشان داده‌اند، الگوریتم‌های تیک‌تاک به همان اندازه که به یک ستاره شناخته گردیده اهمیت می‌دهند، یک تولیدکننده محتوای جدید‌کار را نیز به مردم معرفی می‌کنند. از سوی دیگر، محتویات مشابه به آنچه جامعه‌ای از کاربران نسبت به آن علاقه نشان داده‌اند نیز به وفور به همان افراد نشان داده می‌شود.امکان دریافت ویوهای هرچه بیشتر توسط کاربران جدید‌کار -و همینطور سهولت کشف گستره وسیعی از محتویات گوناگون- اصلی‌ترین دلایل رشد چشمگیر اپلیکیشن طی سال‌های اخیر بوده هست. سایر کمپانی‌های شبکه اجتماعی اکنون دارند دست و پا می‌زنند تا توانایی‌هایی مشابه را به اپلیکیشن‌های خود بیاورند.
باتری‌های لیتیوم فلز
اتومبیل‌های الکتریکی علی‌رغم تمام جذابیت‌هایشان، چند نقطه ضعف بزرگ دارند که باعث تردید مشتریان بالقوه می‌شوند: این اتومبیل‌ها نسبتا گران‌قیمت هستند و پیش از نیاز به شارژ مجدد که به مراتب بیشتر از سوخت‌گیری در پمپ بنزین زمان می‌برد، تنها قادر به پیمودن چند صد کیلومتر خواهید بود. تمام این نقطه ضعف‌ها مربوط به محدودیت‌های باتری‌های لیتیوم یونی هستند. حالا استارتاپی در سیلیکون ولی که قادر به جذب سرمایه‌ای کلان گردیده می‌گوید قادر به تولید باتری‌های تازهی است که باعث می‌شوند اتومبیل‌های الکتریکی بیش از پیش به مذاق عموم مردم خوش بیایند.این فناوری باتری لیتیوم فلز نام دارد و توسط کمپانی QuantumScape پیشرفت می‌یابد. بنابر اولین نتایج به دست آمده، باتری می‌تواند با سرعت بسیار بالایی شارژ شود و مسافت پیموده گردیده با یک اتومبیل الکتریکی را نیز ۸۰ درصد گسترش خواهد داد. این استارتاپ اکنون با فولکس‌واگن قرارداد امضا کرده و می‌گوید اولین اتومبیل‌های الکتریکی مجهز به باتری‌هایش تا سال ۲۰۲۵ میلادی به دست مشتریان خواهد رسید.
دیتا تراست
کمپانی‌های فناوری اثبات کرده‌اند که قابلیت حفاظت حداکثری از داده‌های شخصی ما را ندارند. اطلاعات ما به وفور به بیرون درز کرده، هک گردیده و به دفعاتی بیشتر از آنچه قادر به شمارش‌اش باشیم، فروخته گردیده. در غایی‌ترین حالت، مقصر این مشکل ما نیستیم، بلکه مدل حفاظت از حریم شخصی ایراد دارد – در این مدل، هر یک از ما اصلی‌ترین افراد مسئول در قبال مدیریت و حفاظت از حریم شخصی خود به اکانت می‌آییم.دیتا تراست‌ها قرار است رویکردی جایگزین باشند و برخی دولت‌ها از همین حالا شروع به بررسی ابعاد مختلف آن‌ها کرده‌اند. یک دیتا تراست، ماهیتی قانونی است که داده‌های خصوصی مردم را به وکالت از آن‌ها جمع‌آوری و مدیریت می‌کند. اگرچه ساختار و کارکرد این تراست‌ها هنوز به صورت ۱۰۰ درصدی مشخص و تعیین نشده و سوالات بسیار زیادی بی‌پاسخ باقی مانده، دیتا تراست‌ها می‌توانند یک راه حل بالقوه برای مشکلات طولانی‌مدت در حوزه حریم شخصی و امنیت باشند.
هیدروژن سبز
هیدروژن همواره به عنوان یکی از بهترین جایگزین‌ها برای سوخت‌های فسیلی در نظر گرفته گردیده هست. این ماده به شکلی حذف می‌سوزد، هیچ کربن دی‌اکسیدی تولید نمی‌کند و به خاطر تراکم انرژی بالایش، راهی عالی برای ذخیره‌سازی انرژی منابع تتازهپذیر به اکانت می‌آید. از طرف دیگر، با هیدروژن می‌توانید سوخت‌های مایع مصنوعی بسازید که جایگزینی برای گازوییل و دیزل به اکانت می‌آیند. اما هیدروژن تا به امروز عمدتا از گازهای طبیعی استخراج گردیده است و این پروسه هم بسیار آلودگی تولید می‌کند و هم انرژی فراوانی می‌طلبد.کاهش تند و مداوم هزینه انرژی‌های خورشیدی و بادی به این معناست که هیدروژن سبز حالا آنقدر ارزان گردیده که می‌تواند راهکاری عملی در نظر گرفته شود. کافیست آب را با الکتریسیته تحت فشار قرار دهید و هیدروژن گیرتان خواهد آمد. اروپا اکنون سردمدار این حوزه به اکانت می‌آید و در حال ساخت زیرساخت‌های ضروری برای استفاده حداکثری از هیدروژن سبز هست.
پایش ارتباطات دیجیتال
همینطور که کرونا ویروس هر روز بیشتر از دیروز در سراسر کره خاکی شیوع می‌یافت، در ابتدا به نظر می‌رسید که پایش ارتباطات دیجیتال کمکی شایان به ما کند. اپلیکیشن‌های اسمارت‌فون‌ها می‌توانستند با استفاده از جی‌پی‌اس یا بلوتوث، تاریخچه مسیرهای پیموده گردیده توسط مردم را ثبت کنند. به این ترتیب، اگر یک نفر مبتلا به کووید می‌شد، می‌توانست نتیجه تست خود را در اپلیکیشن وارد کند و تمام افرادی که احتمالا پیشتر با او در تماس بوده‌اند نیز باخبر می‌شدند.اما پایش ارتباطات دیجیتال عمدتا در جلوگیری در شیوع ویروس شکست خورد. اپل و گوگل به سرعت توانایی‌هایی نظیر «نوتیفیکیشن‌های مواجهه» را به گوشی‌های هوشمند آوردند، اما مقامات سلامت عمومی نتوانستند مردم را به استفاده از این فناوری ترغیب کنند. درسی که از این پاندمی آموختیم نه‌تنها ما را برای پاندمی بعدی آماده خواهد کرد، بلکه راهش را به دیگر حوزه‌های سلامت نیز باز خواهد نمود.
موقعیت‌یابی فوق دقیق
همه ما به صورت روزانه از جی‌پی‌اس استفاده می‌کنیم: این فناوری زندگی ما و همینطور کارکرد بسیاری از کسب‌وکارها را دگرگون ساخته هست. اما گرچه جی‌پی‌اس امروزی تا شعاع ۵ الی ۱۰ متر دقیق عمل می‌کند، تکنولوژی‌های موقعیت‌یابی فوق دقیق می‌توانند میزان خطا را به چند سانتی‌متر یا میلی‌متر برسانند. به این ترتیب با انبوهی از احتمالا جدید روبه‌رو هستیم: از هشدارهای محیطی دقی‌تر گرفته تا ربات‌های دلیوری و اتومبیل‌های خودرانی که با امنیت هرچه تمام‌تر در خیابان‌ها ناوبری می‌کنند.سیستم ناوبری جهانی BeiDou که به متعلق به شرکتی چینی است در ماه ژوئن ۲۰۲۰ به صورت کامل پیشرفت یافت و همین سیستم است که تمام احتمالات جدید را امکان‌پذیر کرده. این سیستم می‌تواند دقت موقعیت‌یابی ۱.۵ الی ۲ متری را در اختیار هرکسی در هر نقطه از دنیا قرار دهد. با استفاده از ایستگاه‌های زمینی نیز، همین دقت را می‌توان گردیدیدا گسترش داد و به خطای چند میلی‌متری رسید. در این بین، فناوری جی‌پی‌اس که از دهه ۱۹۹۰ تاکنون در دسترس بوده هم به‌روزرسانی خواهد گردید: در ماه نوامبر گذشته چهار ماهواره برای GPS III به فضا ارسال گردیدند و انتظار می‌رود چند ماهواره دیگر هم تا سال ۲۰۲۳ وارد مدار زمین شوند.
همه‌چیز از راه دور
پاندمی کووید-۱۹ تمام دنیا را مجبور به دورکاری کرد. انجام این کار به خصوص در حوزه‌های سلامت و آموزش بسیار حیاتی بود. برخی نقاط دنیا عملکردی بسیار عالی در پیاده‌سازی و عرضه سرویس‌های از راه دور داشته‌اند و حسابی به کمک مردم آمده‌اند.برای مثال Snapask که یک شرکت آموزش آنلاین است اکنون بیش از ۳.۵ میلیون کاربر در ۹ کشور آسیایی دارد و Byju که یک اپلیکیشن آموزشی هندی است هم به رقم شگفت‌انگیز ۷۰ میلیون کاربر دست پیدا کرده هست. البته اما دانش‌آموزان در بسیاری از دیگر کشور، مخصوصا کشورهای در حال توسعه، همچنان از تحصیل به صورت مجازی و آنلاین باز مانده‌اند و با مشکلات گسترده دست و پنجه نرم می‌کنند.از سوی دیگر باید به تلاش‌های صورت گرفته در حوزه سلامت تلتکنیکی در اوگاندا و چند کشور آفریقایی دیگر اشاره کرد که به میلیون‌ها نفر در دوران پاندمی یاری رسانده‌اند. در نقاطی از دنیا که دسترسی به پزشکان آنقدرها راحت نیست، سرویس‌های سلامت از راه دور به نجات جات هزاران نفر منجر گردیده‌اند.
هوش مصنوعی چند مهارته
علی‌رغم پیشرفت‌های بسیار گسترده در حوزه هوش مصنوعی طی سال‌های اخیر، هوش مصنوعی‌ها و ربات‌ها به طرق فراوان همچنان احمق تلقی می‌شوند، مخصوصا وقتی در حال صحبت راجع به حل کردن مشکلات جدید یا ناوبری در محیط‌های ناشناخته باشیم. ربات‌ها بسیاری از قابلیت‌های بشری، حتی قابلیت‌های که در کودکان خردسال نیز یافت می‌شوند، را ندارند و نمی‌توانند آن‌طور که باید چگونگی کارکرد دنیا را بیاموزند و از دانش خود در موقعیت‌های جدید بهره بگیرند.یک رویکرد نویدبخش برای بهبود مهارت‌های هوش مصنوعی، افزایش حواس آن است: در حال حاضر هوش مصنوعی‌هایی با بینایی کامپیوتری یا توانایی تشخیص صوت داریم که می‌توانند چیزهای مختلف را حس کنند اما نمی‌توانند با استفاده از الگوریتم‌های زبان عصبی، درباره آنچه می‌بینند یا می‌شنوند «صحبت» کنند. اما چه می‌شوند اگر تمام این توانایی‌ها را درون یک سیستم هوش مصنوعی واحد ادغام کنیم؟ آیا چنین سیستمی می‌تواند به هوش شبیه به انسان دست پیدا کند؟ آیا رباتی که می‌تواند ببیند، حس کند، بشنود و ارتباط برقرار کند بهره‌روی بالاتری نسبت به یک دستیار انسانی خواهد داشت؟
ثبت ديدگاه